Nükleer Füzyon Ve Endüstriyel Uygulamalar İçin X-Işını Lazerlerin Tasarımı Ve Yapılması

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fizik Bölümü’nün önemli bir projesi olarak, 2004 yılında DPT tarafından YUUP kapsamında desteklenerek hayata geçirilen, ODTÜ, Kocaeli, Zonguldak Karaelmas, Çanakkale 18 Mart ve Antalya Akdeniz Üniversiteleri ve TAEK gibi kurumlardan 20 kadar lisansüstü öğrenci ve araştırmacının işbirliğinde ve Türkiye’nin en gelişmiş, en güçlü lazerini yapmak için başlatılan; nükleer füzyon ve endüstriyel uygulamalar için x-ışını lazerlerin tasarımı ve yapılması projesi; ODTÜ Fizik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Sinan Bilikmen'in koordinatörlüğünde, ODTÜ Fizik Bölümü Lazer Laboratuvarı’nda sürdürülmektedir.
Fizik, Elektronik ve Biyoteknolojik konularda geniş uygulama alanı bulacak olan projede belli başlı üç aşama olduğunu belirten Prof. Dr. Bilikmen, bu aşamaları şu şekilde açıkladı: “Bunların birincisinde; lazer atımı diye de adlandırabileceğimiz lazer pulse’ı optik aletlerden oluşan bir osilatörden geçirilmekte ve bu lazer pulse’ı genişletilmekte, buna (stretching) de diyoruz. İkinci aşamada, bu genişletilmiş pulse, çeşitli yükselticilerden (amplifier) geçirilerek amplifiye ediliyor ve böylece daha yüksek güçler elde etmek mümkün oluyor. Üçüncü ve son aşamada ise, bu yükseltilmiş kısa pulse (kompres) sıkıştırılarak , yine optik yollarla, istediğimiz femtosaniye pulse, ultra-kısa pulse özelliğinde ve terawatt gücüne sahip bir lazer ışını elde etmek mümkün olmaktadır.” Tüm bu aşamalarda kullanılan metodun, “Chirped Pulse Amplification” (CPA) denilen yöntem olduğunu ve CPA tekniği ile ultra-geniş bant katı-hal lazer malzemelerinin kombinasyonu multi-terawatt, femto saniye atım(pulse) uzunluğuna sahip ve ortalama gücü gittikçe artan lazerlerin yapımını mümkün kılmakta olduğunu belirten Bilikmen; “Elde edilen bu lazer kullanılarak X-ışını ışıması verebilen malzemeler de plazma oluşturma ile   X-ışını lazeri elde etmek mümkün olmaktadır. Bu tip lazerler ile termo-nükleer füzyon, ufak boyutlu parçacık hızlandırıcısı, lineer olmayan optik, nükleer fizik, laboratuvar astrofiziği, elektronik ve biyoteknolojik konularda geniş uygulamaları mümkün olacak.” dedi.

                                                                                Femto second Terawatt Laser Işını